KASA İŞLEMLERİ YÖNERGESİ
Yönetim Kurulunun 31/03/2012 tarih ve 2012/34 sayılı kararı
ÇAY İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KASA İŞLEMLERİ YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönerge, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğündeki para ve para niteliğindeki değerlerin tahsili, ödenmesi, korunması, kaydedilmesi, sayımı, belgelerin saklanması, kasa ve kasa işlemleri ile görevli, yetkili ve sorumlu personelin tespiti ile bunların görev, yetki ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esaslarını düzenlemektedir.
 
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönerge, 20.12.1996 tarih ve 22853 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Ana Statüsüne dayanılarak hazırlanmıştır.
 
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönergede geçen;
a) Genel Müdürlük Makamı: Genel Müdürü,
b) Kasa: Para veya değerli eşya saklamaya yarayan çelik dolabı,
c) Kasa görevlisi: Veznedar veya yokluğunda veznedarlık görevini yürüten personeli,
ç) Kasa heyeti: Ünite amiri tarafından belirlenen personelce oluşturulan, kasanın zaman zaman sayımını gerçekleştiren komisyonu,
d) Kasa limiti: Günlük kasada bulundurulması gerekli azami miktardaki nakit para mevcudunu,
e) Kıymetli evrak: Para hükmünde olan, hisse senedi, tahvil, posta pulu, tahsil edilecek çekler, alacak senetleri ve benzeri kıymetli belgeleri,
f) Merkez: Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü merkezindeki üniteleri,
ifade eder.
 
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Kasa limiti
MADDE 4- (1) Günlük ihtiyaçlar için kasada otuzbin (30.000) TL’ye kadar nakit para bulundurulabilir. Kasa limiti yılın şartlarına göre her yıl yeniden belirlenebilir. Limitte yapılacak % 50’ye kadar ki değişiklikler Makam Oluru ile yapılır. Bu oranı aşan değişiklik için Yönetim Kurulu Kararı esastır. Çeklerin bekletilmeden nakde çevrilmesi zorunludur. Ancak mesai saati içinde ve saat 15.00’den sonra gelen çekler için tutanak düzenlenerek ertesi güne kadar muhafaza edilir.
 
Para işleri ile görevlendirilenler
MADDE 5- (1) Kasa işlemleri; veznedar veya yokluğunda daire başkanının yazılı emriyle görevlendirilen kasa görevlileri tarafından yerine getirilir.
 
Veznedarlık görevi
MADDE 6- (1) Beşinci maddede yazılı görevliler kasadan doğrudan sorumludur. Söz konusu görevliler emniyet tedbirlerini almakla, bütün kasa işlemlerini mevzuatına uygun şekilde yerine getirmekle yükümlüdür. 
(2) İzin, hastalık ve benzeri sebepler ile uzun veya kısa müddetler için görevi başından ayrılanlar, kasa ile ilgili her türlü iş ve işlemleri; daire başkanının görevlendirdiği kasa görevlisine bir tutanakla devreder. Devir teslim tutanakları; devreden, devralan, Merkez Muhasebe Şube Müdürü ve Daire Başkanı tarafından imzalanır. Kasayı devretmeden ayrılan görevli her türlü sorumluluğu kabul etmiş sayılır.
(3) Kasayı devretmeden görevinden ayrılan görevliye derhal görevi başına gelerek, işine devam veya kasayı devretmesi hususu yazı ile tebliğ edilir. Görevli bu tebligata rağmen gelmez veya nerede olduğu bilinmezse, durum Genel Müdürlük makamına bildirilir. Bu süre zarfında kasanın kapalı kalması işlemlerin yürütülmesine engel teşkil edecekse;
a) Kasa heyeti bankadaki yedek anahtarları alır ve kasa açılarak içindekiler bir tutanakla belgelendirilir.
b) Sayım sonunda, veznedarın ayrılış tarihine kadar olan işlemler, kasa defteri ve muhasebe hesaplarına göre mevcut olması gereken miktar kontrol edilir.
c) Noksanlık tespit edildiği takdirde, bu fark, ayrı bir tutanakla tespit edilir. Tespit edilen sayım noksanlığı kadar tediye fişi kesilmek suretiyle ilgiliye borç kaydedilir. Sayım noksanlığı, noksanlığın veznedarın sorumluluğuna girip girmediğine göre noksanlığın saptandığı gün tediye fişi düzenlenerek 197-Sayım ve Tesellüm Noksanları hesabının borcuna işlenerek muhasebeleştirilir. Bu noksanlığın nedenleri araştırılır ve çıkan sonuca göre işlem yapılır.
ç) Sayım noksanlığı için derhal kanuni takibata geçilmek üzere durum Genel Müdürlük Makamına bildirilir.
d) Devir yapılması için ikinci fıkra gereğince işlem yapılır.
Bu safhaların icrasında delillerin korunması için gerekli tedbirler alınır.
 
Kasanın muhafazası
MADDE 7- (1) Kasanın muhafazasından, Veznedar/Kasa Görevlisi, Muhasebe Şefi, Merkez Muhasebe Şube Müdürü ve Daire Başkanı müştereken sorumludur.
 
Para hükmündeki kıymetlerin korunması
MADDE 8- (1) Hisse senedi, tahvil, posta pulu, tahsil edilecek çekler, alacak senetleri ve benzeri kıymetli evrak ve eşyalar kasanın bir bölümünde korunur. Bu kıymetli mevcutlar, tutulacak özel bir defterde ayrı ayrı başlıklar altında kayda alınarak takip edilir. Bunların korunmasından veznedar veya bu görevi yürütmekle görevlendirilmiş personel sorumludur.
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kasa İşlemleri ve Sorumluluklar
Tahsil ve tediye işlemleri
MADDE 9- (1)Tahsil ve tediye işlemleri;
a) Tahsil ve tediye işlemleri; usulüne uygun düzenlenmiş, yetkililerin imzasını taşıyan kasa fişleri ile yapılır.
b) Tahsil ve tediye fişleri iki nüsha olarak düzenlenir. Ancak gerektiğinde ilgililere makbuz verilmesi halinde bu fişler üç veya dört nüsha olarak da düzenlenir.
c) Tahsil ve tediye fişleri ile kasa defteri Merkez Muhasebe Şube Müdürü ve yardımcısı/şefi tarafından imzalanır. Bunların yokluğunda yetkilendirilen imzaya yetkili personel tarafından imzalanır.
 
Tahsil ve tediyede imza sahiplerinin sorumluluğu
MADDE 10- (1) Kasa fişlerini imzalamaya yetkili olanlar, imza için kendilerine ibraz edilen tahsil ve tediye fişleri ve eklerinin;
a) Tutarın rakam ve yazı ile mutabakatını,
b) Veznedarın parafının olup olmadığını,
c) Tahsil ve tediye fişlerinin ekleri ile uyumlu olup olmadığını,
ç) Tediyeye ait ödeme evrakında maddi hata olup olmadığı ile ita amirinin ödemeye ait onayının bulunup bulunmadığını,
d) Tahsil ve tediyenin kayıtlara, mevzuata uygun olup olmadığını,
dikkatle incelemekte sorumludurlar.
 
Kasanın açılması, kapanması
MADDE 11- (1) Kasa;
a) Her gün mesai başlangıcında açılır ve mesai bitimine kadar gerekli işlemler yapılıp, kapatılır.
b) Veznedar öğle tatiline çıkmadan evvel kasayı kontrol edip mevcut parayı kasaya kilitler. Mesai saatleri dışında kasa işlemi yapılmaz.
c) Kasa işlemlerinin yapılması ertesi güne bırakılmaz.
ç) Kasanın kapandığı saatte yapılan kasa sayımında, dördüncü maddede belirtilen limitten fazla para tespit edilirse fazlalığın neden ileri geldiği sayım tutanağına kaydedilir ve imza altına alınır.
d) Merkez Muhasebe Şube Müdürü kasa defterini ve tahsil-tediye fişlerini karşılaştırmak suretiyle kontrol eder. Kasa kontrolü neticelenmeden ve günlük işlemlerde bir yanlışlık var ise gereken kayıtlar ve mutabakatlar sağlanmadan, Merkez Muhasebe Şube Müdürü, yardımcısı, şefi ve veznedar görev başından ayrılamazlar.
e) Dördüncü maddede belirtilen limitin üstündeki paralar aynı gün bankalardaki Merkez Muhasebe Müdürlüğü hesaplarına intikal ettirilir. Para ve çekler banka yetkilisine imzalı makbuz karşılığında teslim edilir. Makbuz alınmaksızın veya yetkisiz imzaları içeren makbuzlarla para ve çek teslimatı yapılmaz.
 
Tahsilât ve tediyenin yapılması, kasa defteri
MADDE 12- (1) Tediye edilecek para veznede, veznedar tarafından sahibine veya yetkili mutemedine veya vekiline imza karşılığı ödenir. Tahsil edilecek paranın çek, dekont, fatura, ödeme emri, ihbarname veya makbuz gibi ispat edici evraktan birine dayanması gerekir.
(2) Yapılacak tahsilât için ayrı bir güvenlik görevlisi ile birlikte güvenlik aracı tahsis edilir.
(3) Bilgisayar kaydı ile yapılan günlük tahsil ve tediye, kasa defteri olarak dökümü alınan kâğıda günlük olarak sıra numarası ile işlenir.
 
Kasa noksan ve fazlalığı
MADDE 13- (1) Sayım fazlalıkları, fazlalığın saptandığı gün düzenlenecek tahsil fişi ile 397-Sayım ve Tesellüm Fazlaları hesabının alacağına kaydedilir. Bu fazlalığın nedenleri araştırılır ve çıkan sonuca göre işlem yapılır.
(2) Sayım noksanlığı, noksanlığın veznedarın sorumluluğuna girip girmediğine göre noksanlığın saptandığı gün tediye fişi düzenlenerek 197-Sayım ve Tesellüm Noksanları hesabının borcuna işlenerek muhasebeleştirilir. Bu noksanlığın nedenleri araştırılır ve çıkan sonuca göre işlem yapılır.
 
Sahte ve yıpranmış paralar
MADDE 14- (1) Sahte ve yıpranmış paraların özellik ve numaraları ile tedavülden kaldırılan veya kaldırılacak olan paraların değiştirme süre ve şartları hakkında ilgili makamlarca verilecek bilgiler, veznedar, şefler ve müdür tarafından takip edilir.
 
Veznedarın sorumluluğu
MADDE 15- (1) Tahsil ve tediye fişleri muhasebe personelince düzenlenir.
(2) Veznedar tahsil ve tediye fişlerinde;
a) Parayı alacak şahsın imzasının olup olmadığını,
b) Tediyede para alan şahsın kimliği ile fişteki ismin mutabakatını,
c) Parayı alan kimse vekil ise vekâletname ile ilgili hususları,
ç) Düzenlediği kasa fişlerinde tahsilâtın kimden, tediyenin ise kime yapıldığı ve içeriği hakkında açıklama yapılıp yapılmadığını,
d) Yetkili imzaların bulunup bulunmadığını,
e) Tahsil ve tediyenin düzenlendiği günün tarihinin ve sıra numarasını,
g) Ana ve tali hesapların numaraları ile adlarının da yazılı olmasını,
kontrol etmek ve gereğini yapmakla yükümlüdür.
 
(3) Veznedar, belgesi olmadan şifahi emirle para tediye edemez.
(4) Kasa işlemleri ile ilgili olarak düzenlenen tahsil ve tediyenin ekleri ile birlikte düzenli bir şekilde evrakın düzenlendiği günü izleyen iş gününde, sıra numaraları ile birlikte dosyaya veznedar tarafından yerleştirir. Bu dosyalar veznedarın sorumluluğundaki dolaplarda muhafaza edilir.
 
Kasa görevlilerinin sorumlulukları
MADDE 16- (1) Kasadan sorumlu olanlar;
a) Kasa ve parayı her zaman için inceleme, kontrol ve sayıma hazır bulundurmak, herhangi bir noksan ve hasarı önleyecek tedbirleri zamanında almakla,
b) Sabah ve akşam açılış ve kapanışını birlikte yapmak, ilk açılışta kasanın bir evvelki kapanış anındaki durumda bulunmasına dikkat etmek, akşam kasanın son kapanışında kasanın usulüne uygun ve noksansız kapanmasını sağlamakla,
c) Kasa mevcudunu lüzumu halinde kasa açık iken de saymak, çıkabilecek noksan ve fazlayı bir tutanakla belgelemek ve gerekli işlemi yapmakla,
ç) Tahsil ve tediye işlemlerinin yoğunluk arz etmesi veya buna benzer hallerde bizzat yardım etmek veya yardımcı bulmak suretiyle kasa işlemlerinin normal şekilde yürümesini sağlamakla,
d) Muhtelif para naklinin tam bir emniyetle yapılmasını sağlamakla,
e) Para mevcudunun limitten fazla olmamasına dikkat ederek, limit fazlasının zamanında banka hesaplarına intikalini sağlamakla,
f) Muhafaza ile noksan ve hasarı önlemek, sair kasa muameleleri dolayısıyla verilen emirleri gereği üzere uygulamak, bu konuda mevzuatın gerektirdiği her türlü tedbirleri vaktinde tam olarak almakla,
g) Her ne şekilde olursa olsun kasada şahıslara ait para, para niteliğindeki her türlü kıymet ve özel eşya bulundurmamakla,
Yükümlüdürler.
 
Teftiş ve kontrol
MADDE 17- (1) Teftiş ve kontrol yetkilileri; kasayı, Genel Müdür adına, lüzum gördükleri zaman sayabilirler ve kasa anahtarlarının mevcut olup olmadığını kontrol edebilirler.
 
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kasa Anahtarları
MADDE 18- (1) İki kasa anahtarından bir tanesi doğrudan kasadan sorumlu olan görevlide, diğeri ise müştereken sorumlu olan görevlide bulunur. Kasa, üzerinde anahtar bulunan sorumlular tarafından açılır ve kapatılır.
(2) Kasa anahtarlarından birinin kaybolması halinde, bankadan Daire Başkanının yazılı talebi ile kasa yedek anahtar takımı alınır. Daha sonra anahtarı kaybolan kasanın anahtar takımı değiştirilir. Değiştirilen anahtar takımının yedek anahtarları ondokuzuncu maddeye göre işlem yapılır.
(3) Kasa anahtarlarının devir tesliminde altıncı madde uygulanır.
 
Kasa yedek anahtarları
MADDE 19 - (1) Para kasalarının yedek anahtarları, muhafaza edilmek üzere, mahalli milli bir bankaya teslim edilir.
(2) Anahtarların teslim edildiğine dair bankalardan alınacak belge, Merkez Muhasebe Şube Müdürlüğünce bir tutanak tanzimi ile 1,00 TL iz bedel değerle «Bankalara muhafazaya verilen yedek anahtarlar» hesabına kaydedilir.
(3) Yedek anahtarların teslim edildiği bankadan alınacak belgenin tarihi, numarası ve hangi bankaya verildiği hususu ile düzenlenen teslim tutanağı ile bankadan alınan makbuz veznedarın sorumluluğunda kasada saklanır. 
 
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve son hükümler
Yürürlük
Madde 20- (1) Bu Yönerge ……/…./2012 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 21- (1) Bu Yönerge hükümlerini Çay İşletmeleri Genel Müdürü yürütür.